Leeftijdsverschil in een relatie?

Koppels waarbij sprake is van een groot leeftijdsverschil zorgen vaak voor opgetrokken wenkbrauwen. Onderzoeken hebben partners onderzocht die meer dan tien jaar verschilden in leeftijd en die te maken hadden met een zekere sociale afkeuring op basis van hun leeftijd. Maar wanneer het gaat om onze eigen relaties, geven zowel mannen als vrouwen de voorkeur aan iemand van hun eigen leeftijd, maar staan ​​ze wel open voor een eventuele partner van 10 tot 15 jaar jonger of juist ouder.

Ondanks het feit dat er verschillen zijn tussen diverse culturen als het gaat om de grootte van het leeftijdsverschil bij koppels, is in alle culturen het fenomeen van een leeftijdsverschil tussen twee partners waar te nemen. In bepaalde niet-westerse landen is het gemiddelde leeftijdsverschil aanzienlijk groter dan in westerse landen. In sommige Afrikaanse landen laat bijvoorbeeld circa één derde van de relaties een groot leeftijdsverschil zien. Klopt deze leeftijd echter wel?

En ervaren stellen met grote leeftijdsverschillen slechtere (of juist betere) resultaten binnen de relatie vergeleken met stellen waarbinnen de partner een vergelijkbare leeftijd hebben?

Hoeveel relaties kennen een groot leeftijdsverschil?

In alle westerse landen kan circa 8 procent van alle gehuwde heteroseksuele stellen worden geclassificeerd als partners met een groot leeftijdsverschil (tien jaar of meer). Deze omvatten over het algemeen oudere mannen die een relatie aan zijn gegaan met jongere vrouwen. Circa  1 procent van de stellen met een leeftijdsverschil wordt gevormd door een oudere vrouw die de partner is van een jongere man.

Het beperkte bewijs dat voor handen is van koppels van hetzelfde geslacht suggereert echter dat de prevalentiecijfers hoger liggen. Circa een kwart van de homoseksuele relaties en 15 procent van de lesbische relaties kennen een groot verschil in leeftijd tussen de partners.

Maar wat deze trends eigenlijk zegt, is dat de meerderheid van de bevolking waarschijnlijk een relatie aan zal gaan met iemand van ongeveer dezelfde leeftijd. Dit heeft voor een groot deel te maken met het hebben van sociale netwerken die in de regel bestaan uit leeftijdsgenoten en aangetrokken worden tot anderen die eveneens ongeveer even oud zijn. Deze overeenkomst brengt dan ook een heleboel aspecten met zich mee, zoals persoonlijkheid, interesses, waarden en normen, levensdoelen en de levensfase, maar ook de lichamelijke kenmerken (leeftijd is immers een marker van de fysieke verschijning).

Waarom is leeftijd niet belangrijk voor sommige mensen?

Veel van de redenen die worden aan worden gegeven voor koppels die te maken hebben met een leeftijdsverschil zijn grotendeels gebaseerd op evolutionaire verklaringen en zijn bovendien gericht op het uitleggen van de relaties tussen een oudere man met een jongere vrouw.

Vanuit dit gezichtspunt wordt gedacht dat de voorkeuren van mannen voor jongere vrouwen en de voorkeuren van vrouwen voor oudere mannen verband houden met de reproductieve fitheid. Dat wil zeggen, de mate waarin iemand “goede genen” heeft, die aan worden gegeven door hun aantrekkelijkheid en hun mate van energie (ook wel hun vitaliteit genoemd), en de mate waarin ze een “goede investering” zijn, ook aangeduid als hun status en zaken als hun gevoel van warmte en van vertrouwen.

Ondanks het feit dat mannen en vrouwen belang hechten aan een partner die warm en betrouwbaar is, hechten vrouwen echter meer belang aan de status en de middelen van hun mannelijke partner. Dit komt voor ene groot deel omdat, met vrouwen die eventuele kinderen moeten baren, de investering voor hen erg hoog is (de tijd en de moeite van het dragen en het opvoeden van kinderen). Ze zijn dus afgestemd op het zoeken naar een partner die eveneens bepaalde middelen zal investeren in een relatie en een gezin.

Bij koppels met een leeftijdsverschil is de kans echter groter dat de vrouw jonger is. Dit komt waarschijnlijk omdat vrouwen meer belang hechten aan middelen en mannen aan vruchtbaarheid. Maar omdat het vergaren van middelen tijd kost, hebben mannen de neiging om middelen later in het leven te vergaren en dus ouder zijn tegen de tijd dat ze voldoende rijkdom en vermogen hebben verzameld om op een comfortabele manier voor anderen te kunnen zorgen. De afstemming van vrouwen op status en middelen zou dus kunnen verklaren waarom bepaalde dames zich aangetrokken voelen tot oudere mannen.

Er zijn daarentegen aanwijzingen gevonden dat mannen meer waarde hechten aan de aantrekkelijkheid en de vitaliteit dan vrouwen, omdat de jeugdigheid vanuit een evolutionair oogpunt kunnen worden beschouwd als een indicator van vruchtbaarheid. Gezien het feit dat mannen geen kinderen kunnen baren, suggereert de evolutie dat ze afgestemd zijn op jongere vrouwen om de kansen groter te maken om een relatie te krijgen met iemand die voor hun nageslacht kan zorgen.

Maar helaas is de evolutionaire verklaring beperkt omdat deze niet verklaart waarom het omgekeerde ook voorkomt (een oudere vrouw die een relatie heeft met een jongere man), of waarom leeftijdsverschillen bestaan ​​binnen stellen van hetzelfde geslacht. Hiervoor kunnen sociaal-culturele verklaringen echter meer inzicht geven.

Met het steeds grotere aantal vrouwen dat werkt, hogere functies bekleedt en meer verdient, hebben vrouwen niet langer een dermate grote afhankelijkheid van mannen als het gaat omvermogen en middelen. Dus zullen minder vrouwen de voorkeur geven aan vermogen en middelen tijdens het zoeken naar een partner. Wat koppels van hetzelfde geslacht betreft, is er erg weinig onderzoek gedaan. Bepaalde mensen suggereren dat een gebrek aan, of een beperkte groep van, geschikte leeftijdsgenoten kan leiden tot het aangaan van relatie van mensen van hetzelfde geslacht waarbij er sprake is van grote leeftijdsverschillen.

Wat zijn de resultaten van relaties voor koppels met een leeftijdsverschil?

Een heleboel mensen gaan ervan uit dat stellen met een leeftijdsverschil slecht presteren op het gebied van resultaten die betrekking hebben op hun relatie. Maar bepaalde onderzoeken laten zien dat de relatietevredenheid die door leeftijdsgenoten wordt gemeld hoger is. Deze koppels lijken eveneens meer vertrouwen en toewijding, en juist minder jaloezie te vermelden, dan stellen waarbij de partners even oud zijn. Meer dan driekwart van de stellen waar jonge vrouwen de partner zijn van een oudere man, geeft aan voldoening te vinden in hun romantische relatie.

Een factor die invloed heeft op de resultaten van de relatie van koppels met een leeftijdsverschil is hun waarneming van de sociale afkeuring. Dat wil zeggen, wanneer mensen die een relatie hebben met partner met een zeker leeftijdsverschil geloven dat hun familie, vrienden en een bredere sociale kring hun relatie afkeuren, dan zal de betrokkenheid bij deze relatie afnemen en zal de kans op een potentiële relatiebreuk juist stijgen.

Deze effecten lijken te gelden voor koppels die bestaan uit heteroseksuelen, maar ook voor paren met twee partners met hetzelfde geslacht. Dus de negatieve resultaten voor leeftijdsgenoten lijken niet te liggen aan de problemen binnen de relatie zelf, maar eerder aan de druk en de oordelen van de buitenwereld.

Een andere factor die hierbij een rolkan spelen heeft te maken met de levensfase die iedere partner doormaakt. Een leeftijdsverschil van tien jaar tussen een 20-jarige en een 30-jarige kan bijvoorbeeld andere uitdagingen en problemen met zich meebrengen, dan voor een periode van tien jaar waarin de ene partner 53 jaar is en de andere een leeftijd heeft van 63.

Dit komt omdat het leven van een mens uit verschillende fasen bestaat, en iedere fase bestaat uit bepaalde levenswijsheden die iemand moet leren beheersen. En de meeste mensen geven er de voorkeur aan om verschillende taken tijdens deze verschillende stadia van het leven onder de knie te krijgen. Dus op het moment dat iedere partner van een koppel een ander levensstadium heeft bereikt, dan kan het lastig zijn voor het stel om de verschillende levensbehoeften en -doelen van de ander met die van zichzelf te verenigen.

Is leeftijd echt belangrijk?

Het succes van een relatie hangt af van de mate waarin de beide partners dezelfde waarden, overtuigingen en doelen delen ten aanzien van hun relatie; elkaar weten te ondersteunen bij het bereiken van persoonlijke doelen; betrokken zijn bij hun relatie, vertrouwen hebben in elkaar en hun intimiteit kunnen bevorderen; maar ook problemen op een constructieve manier op weten te lossen. Deze factoren hebben dan ook niet veel met leeftijd te maken. In de praktijk betekent dit dus dat een leeftijdsverschil weliswaar een aantal uitdagingen op kan leveren voor een stel, maar zolang zij werken aan hun relatie, hoeft leeftijd echter geen enkele barrière te zijn.