Onderzoek heeft aan weten te tonen hoe eenvoudig het is om oude veronderstellingen over regels ten aanzien van de verschillende seksen te overwinnen. De wereld van het daten verandert immers naarmate er meer apps verschijnen die mensen helpen om online op zoek te gaan naar een date, maar de fundamentele regels voor het vragen van verkering lijken daarentegen constant te blijven. In het boek The Rules uit 1995, zeggen de schrijvers Ellen Fein en Sherrie Schneider er het volgende over:
“Vrouwen die hard to get speelden, ongeacht of dit opzettelijk of onbewust gebeurde, waren de dames die de mannen en jongens wisten te scoren, terwijl de vrouwen en meisjes die de heren mee uit vroegen of die zich te beschikbaar opstelden juist degenen waren die aan de kant werden gezet.”
Twintig jaar later is de context wellicht niet meer hetzelfde, maar Fein en Schneider beweren in hun vervolgboek die gedaan is in het jaar 2013 en die de naam, Not Your Mother’s Rules, droeg, dat het principe nog gelijk is: vrouwen zouden beter geen verkering kunnen vragen, ze moeten eerder hard to get spelen, en een zekere mate van geheimzinnigheid in stand houden totdat ze hun buit binnen hebben.
Ondanks het feit dat er 18 jaar tussen het uitgeven van de boeken van het stel ligt, dus er nauwelijks genoeg tijd was om een nieuwe generatie te vormen, lijkt het erop dat “de regels van je moeder” nu behoorlijk wat ruimer hadden moeten zijn. Het is desondanks goed dat meisjes en vrouwen meer assertief zijn geworden als het gaat om een relatie, maar ze eveneens eerlijker en openhartiger zijn over hun gevoelens en minder behoefte hebben aan het doen alsof ze niet geïnteresseerd zijn in iemand die ze in hun hart absoluut beter willen leren kennen.
De nadruk leggen op het idee dat de situatie van de verschillende seksen tijdens het online daten zou moeten zijn veranderd, of deze verandering al in gang is gezet, heeft de dating app Bumble een systeem dat draait om mannen laten wachten totdat een vrouw met hen, als potentiële partner, contact opneemt (bij de matchmaking op de app, kunnen beide seksen het initiatief nemen). Whitney Wolfe, oprichter van de app, besloot dat de tijd rijpwas om het bestaande systeem van online dating eens flink op zijn kop te zetten. Behalve het veranderen van de dynamiek van de seksen op online datingsites, besloot ze van Bumble een meer vriendelijke en mildere dating app te maken, waarbij gebruikers die leuk aan de slag gaan met extraatjes worden beloond die bekend staan als de “VIBee”-status.
Waarom is er tot op heden een dergelijke ontwikkeling nog niet eerder waargenomen? En zal deze bovendien wel gaan werken? Op het moment dat je een type bent dat heilig gelooft in een zekere evolutie, dan zul je zeggen dat mannen zullen blijven jagen en dat vrouwen bejaagd zullen blijven worden, en dat daar nooit enige verandering in zal komen omdat dot gewoon van oudsher in het DNA van de mens vast is gelegd. Onderzoek suggereert echter dat het niet enkel en alleen het geslacht (of gender) per definitie die specifieke invloed uitoefent op wie de ander verkering vraagt, maar het juist psychologische factoren zijn die door worden gegeven van generatie op generatie en die betrekking hebben op sociaal gedrag. En om die reden beide geslachten steeds weer leren dat sexy vrouwen een man aan zullen trekken, waardoor hij de touwtjes in handen krijgt.
Zou het geven van een groter controlegevoel vrouwen een meer machtig gevoel kunnen geven als het gaat om het aangaan van een relatie tijdens het daten? Bumble is op dit idee gestoeld, maar er zit eveneens een zekere dosis wetenschap achter: in 2011 hebben Jennifer MacGregor van de Universiteit van Waterlo en Justin Cavallo van Columbia University namelijk onderzoek gedaan of ze “de regels” konden overtreden door het controlegevoel te manipuleren dat een vrouw doorgaans heeft bij het aangaan van een relatie.
Ze merkten op dat de sociale verwachtingen vrouwen wisten te ontmoedigen om potentiële partners direct na te gaan lopen en ‘vrouwen juist aanmoedigden om hun heil te zoeken in een passieve houding of indirecte strategieën om hun relatieresultaten uiteindelijk vorm te geven’. Een heleboel vrouwen ontwikkelden zelfs een soort aangeleerde afhankelijkheid of een gevoel van nutteloosheid ten aanzien van het veranderen van de status quo die op zijn beurt de overeenkomst met de sociale verwachtingen nog sterker wist te maken.
Aan de hand van een steekproef onder 92 single studenten (waarvan er 50 vrouw en 42 man waren) stelden MacGregor en Cavallo voor het eerst vast dat er een positieve relatie bestond tussen de controlegevoelens ten aanzien van het beginnen van een relatie en de hoeveelheid moeite die een vrouw zou doen om een romantische relatie aan te gaan. Het verband is echter niet gelijk aan de wet van oorzaak en gevolg, zoals iedere psychologiestudent wel weet. Het is dus mogelijk dat initiatiefnemers de neiging hebben om meer controle uit te oefenen over hun leven in het algemeen, en dit kan terug worden gezien in hun relaties en andere aspecten binnen hun leven.
Fase twee van de studie betrof een nieuwe steekproef onder 98 individuele studenten (waarvan 56 vrouw en 42 man waren). De onderzoekers manipuleerden in dit geval het gevoel van persoonlijke controle door de deelnemers te vragen zich een tijd in hun leven voor de geest te halen waarin zij al dan niet de touwtjes in handen hadden. Het onderzoek had echter een positieve insteek, zoals hard studeren en het goed presteren op een examen (waarbij veel controle was) of geluk hebben zoals door deel te nemen aan een loterij om een klein geldbedrag te winnen (waarbij weinig controle was).
Fase drie betrof de prestaties van de deelnemers met van tevoren ingestelde scenario’s en waarin hen werd gevraagd of ze ooit in een dergelijke situatie terecht waren gekomen. Scenario’s met veel persoonlijke controle omvatten het vastlopen in het verkeer omdat je de verkeerde kant bent gegaan (het was dus je eigen fout), in het scenario met weinig persoonlijke controle was het vastlopen in het verkeer daarentegen te wijten aan wegwerkzaamheden (het was dus niet jouw eigen schuld).
De vraag was vervolgens of de deelnemers eerder een relatie aan zouden gaan nadat ze van te voren te maken hadden gehad met een scenario met veel (versus weinig) persoonlijke controle en of mannen en vrouwen anders zouden reageren op een dergelijke manipulatie.
Zoals de onderzoekers al verwachtten, waren het bij deze twee gemanipuleerde situaties de vrouwen van wie de intentie om een relatie te beginnen een piek liet zien wanneer er sprake was van een situatie waarin veel persoonlijke controle was. In de praktijk zouden, bij een verhoogd gevoel van persoonlijke controle, de mannen en vrouwen even waarschijnlijk de leiding hebben genomen in een datingsituatie.
Wat echter wel verrassend is aan de resultaten, is dat de manipulatie van de persoonlijke controle zo gering was: voor een vrouw leek het simpelweg terugdenken aan een tijd dat ze persoonlijke controle had genoeg te zijn om haar gebruikelijke sociaal aanvaardbare passiviteit tegen te gaan. Zoals MacGregor en Cavallo dan ook concluderen: “Vrouwen die over het algemeen een gebrek aan controle over hun romantische resultaten ervoeren, kunnen bijzonder gevoelig zijn voor schommelingen in hun persoonlijke controle op manieren die bij mannen niet aanwezig is.”
Het resultaat van het onderzoek: Bumble, en alle andere soortgelijke platforms die mogelijk nog gaan volgen, zou in de praktijk de regels kunnen veranderen. Door vrouwen ’toe te staan om als eerste in actie te komen, kunnen er allerlei nieuwe relaties ontstaan die in het verleden nooit plaats hadden kunnen vinden. En je hoeft niet te worden beperkt door de beperkingen die de maatschappij wie dan ook oplegt en waar aan voldaan zou moeten worden. Vind dus gewoon je eigen invulling van een relatie door je eigen controlegevoel groter te maken, en je zult verrast zijn door de resultaten waartoe dit je zou kunnen leiden.
